Waar elders in Europa weinig bekend is over de heersende detacheringsstromen (omvang, origine), is dat voor België door omvattende Limosa-gegevens althans niet het geval. Op 10 jaar tijd steeg het aantal unieke gedetacheerden in België van 115.000 in 2008 naar 230.000 in 2018, met een gemiddelde arbeidsduur van 107 dagen. De bouw-, transport- en staal- en metaalsector zijn de topsectoren qua aantal gedetacheerden in 2018 in ons land. Iets meer dan de helft van de gedetacheerde werknemers zijn daarbij afkomstig uit EU15-landen, net geen kwart komt uit de landen toegetreden tot de EU in 2004 (Polen, Tsjechië, Letland, Litouwen, Slovenië, Estland, Slowakije, Hongarije, Cyprus en Malta), en 12% uit de EU-landen toegetreden in 2007 (Roemenië en Bulgarije) en 2013 (Kroatië). Onderzoekers prof. dr. Ive Marx, dr. Ninke Mussche en drs. Dries Lens stellen daarbij vast dat het om meer draait dan enkel kostenbesparingen en sociale dumping, maar dat detachering wel degelijk een reflectie vormt van sterke economische integratie tussen buurlanden en een belangrijke drijfveer betekent voor arbeidsmobiliteit.

Niettemin ontbreekt vaak nog het werkgeversperspectief. Door middel van interviews met Belgische bedrijven en sectoren, achterhaalden de onderzoekers de belangrijkste motieven voor bedrijven om voor detachering te kiezen. Opvallend daarbij is dat de lagere kost weliswaar een belangrijke motivering is, maar dat de nodige nuance vereist is. Het meest voorkomende motief om gebruik te maken van detachering is echter om tegemoet te komen aan het heersende tekort aan arbeidskrachten en skills – zowel wat betreft hoog- en middengekwalificeerde als laaggekwalificeerde profielen. Voor sommige sectoren, zoals de vlees- en bouwsector, zijn gedetacheerden zelfs een absolute noodzaak geworden. Daarnaast zorgt detachering volgens de onderzoekers voor veel onzekerheid bij bedrijven over de toe te passen regels en de korte opeenvolging en complexiteit van de twee Europese richtlijnen met betrekking tot detachering.

VBO – Nader onderzoek naar de detacheringsstromen in ons land, maar ook naar de motieven en noden bij Belgische werkgevers, is absoluut opportuun gezien de uitdagingen voor de Belgische arbeidsmarkt op het vlak van arbeidstekorten en de hoge vacaturegraad. Het is daarbij belangrijk dat bedrijven vlot een beroep kunnen doen op buitenlandse arbeidskrachten, en tegelijk blijven inzetten op de Belgische arbeidsmarkt op het vlak van inzetbaarheid en vaardigheden. 

> (*) Klik hier voor de studie van het Centrum voor Sociaal Beleid Herman Deleeck van de Universiteit Antwerpen