De geschiedenis herhaalt zich vandaag. Eerst het probleem ontkennen, nadien minimaliseren. Nu komt stilaan de realiteit naar boven. Deze week heeft de Nationale Bank van België haar groeiramingen naar beneden bijgesteld tot 2,4% voor 2022, 1,5% voor 2023 en 1,9% voor 2024 in vergelijking met respectievelijk 2,6%, 2,4% en 1,6% in de najaarsprognoses 2021. Wat de inflatie betreft, werd de prognose aanzienlijk opgeschroefd tot een gemiddelde van 7,4% voor 2022 tegenover 4,9%. Als klap op de vuurpijl deelde de Nationale Bank mee dat de uurloonkosten in de Belgische privésector met bijna 13% zullen stijgen in 2022-2024, dat betekent een extra kost van 20 miljard voor de Belgische ondernemingen. De Indexcommissie ziet maand na maand de inflatie toenemen. De doorrekening van de automatische loonindex in de verkoopprijzen (de zogenaamde loon-prijsspiraal) is volop bezig. De onderliggende inflatie (zonder energie) lag in maart al op 3,75%.

Het grote verschil is dat we vandaag met de euro niet meer in staat zijn om onze munt te devalueren, we moeten andere oplossingen zoeken. Met het voortschrijdend inzicht dat we doorheen de jaren hebben verworven, hebben we nu de kennis en ervaring om hier adequaat op te reageren want au fond is er structureel weinig veranderd na al die jaren.

Niet-benijdenswaardige positie van loonkostkampioen

België was en is nog steeds een kleine, open economie die sterk afhankelijk is van de handelsbetrekkingen met de buurlanden. Onze uitvoer is nu goed voor bijna 80% van de in België geproduceerde toegevoegde waarde. Met een sterk op export gerichte economie is de concurrentiekracht van een bedrijf van cruciaal belang. De hoogkwalitatieve producten die de Belgische bedrijven maken, kan je wel 10% duurder verkopen, maar als het verschil 20% of meer wordt, kiezen binnen- en buitenlandse klanten vaak voor goedkopere alternatieven.

Door het torenhoge niveau van onze loonkosten kijken we inzake kostencompetitiviteit jammer genoeg tegen een historische achterstand aan. Eurostat – het Europees bureau voor statistiek – toonde het begin deze week nog eens aan: België heeft in vergelijking met onze drie buurlanden veruit de hoogste loonkosten per uur (daarbij wordt wel rekening gehouden met de loonsubsidies die de vakbonden steevast verkeerdelijk sjoemelsoftware noemen). En dat heeft veel te maken met de hoge lasten op arbeid waardoor we kampioen zijn in loonwig (het verschil tussen loonkost en nettolonen).

Verder verlies van onze concurrentiekracht kunnen we ons simpelweg niet veroorloven. Het zou ons in een spiraal duwen waar Belgische bedrijven in sneltempo marktaandelen verliezen, hun productie zien dalen, investeringen mislopen en dus finaal ook minder werknemers aan de slag zullen hebben, met alle sociale gevolgen van dien.

Een derde, een derde, een derde

Deze crisis bezweren zal pijn doen, hoe we het ook draaien of keren, en asociale maatregelen vergen. Hoe langer we wachten, hoe brutaler de ingrepen zullen zijn. Laten we daarom – regering en sociale partners incluis – samen ingrijpen voor we weer ‘de zieke man van Europa’ worden. Verdeel de kosten van deze crisis over de drie grote economische actoren van dit land: overheid, werkgevers en werknemers. Elk een derde van de kost.

Als verantwoordelijke bestuurders van dit land mogen we onze ogen niet sluiten en hopen dat deze snel naderende orkaan vanzelf zal verdwijnen. We kunnen nu aan tafel zitten en beslissen hoe we ons huis gaan beschermen tegen de nakende storm, niemand heeft zin om straks de pannen van het gazon te rapen.