Nochtans zijn er mogelijkheden om de mobiliteit in ons land opnieuw op de juiste rails te krijgen: verplaatsingen beter spreiden om congestiepieken te vermijden, slim verkeersbeheer, werkzaamheden uitvoeren tijdens de vakantieperiodes, missing links wegwerken, noem maar op. Trouwens, een ‘nieuwe’, duurzame mobiliteit is niet alleen heilzaam voor onze economie en ieders welzijn, ook het klimaat vaart er bijzonder goed bij. Het recente IPCC-klimaatrapport toonde nog maar eens aan dat we dringend onze CO₂-uitstoot moeten beperken. Als je weet dat de transportsector vandaag zo’n 22% van onze totale uitstoot vertegenwoordigt en Europa – en dus ook België – tegen 2050 klimaatneutraal wil worden, dan is de boodschap duidelijk: de files moeten (veel) korter, de luchtvervuiling en CO₂-uitstoot naar beneden, de infrastructuur beter, enz. 

“Duurzame mobiliteit is geen illusie of sciencefiction”

Levensader

Iedereen weet dat de welvaart in ons land in grote mate steunt op onze rol als logistieke hub, als draaischijf binnen Europa. Goed voor 6,6% van de toegevoegde waarde die de privésector creëert in België. Die levensader knip je niet zomaar door. Het VBO sloeg, samen met zijn leden-sectorfederaties, jaren geleden al de weg in van de ‘realistische, maar volgehouden transitie’, de weg van het eco-realisme. En dat op verschillende breed maatschappelijke domeinen, zoals energie, circulaire economie, afvalbeheer, … en mobiliteit. 

Naar aanleiding van de Europese week van de mobiliteit wijst het VBO op een van de oplossingen in de transitie naar een duurzame mobiliteit: de modal shift. In mensentaal: we gebruiken de auto of vrachtwagen wanneer dat het meest gepaste vervoersmiddel is, de rest van de tijd kiezen we voor duurzamere alternatieven. Zo gebruiken we voor elke verplaatsing de meest gepaste vervoerswijze en dat zowel voor personen als voor goederen. 

Drie voorwaarden

Zo’n modal shift aanmoedigen, kan pas als drie voorwaarden zijn vervuld.

1. Zo is het essentieel dat alle vervoersmiddelen of -modi beschikken over een kwaliteitsvolle infrastructuur (fietsostrades, P+R-parkings …) en een kwaliteitsvol aanbod (gedeelde mobiliteit, openbaar vervoer …). Om het gebruik van alternatieve vervoerswijzen aan te moedigen, moet het aanbod bovendien kwalitatief, flexibel, aantrekkelijk en prijscompetitief zijn.
2. Met de meeste alternatieve vervoersmiddelen raak je echter niet van deur tot deur. Op dat moment kun je verschillende vervoersmiddelen of -modaliteiten combineren. Voor het woon-verkeer bijvoorbeeld neem je de fiets tot het station, daarna de trein om ten slotte met de metro of de deelstep je eindbestemming te bereiken. Voor het vrachtvervoer kies je de optimale combinatie over de weg, het spoor en het water. Die combinatie noemen we intermodaliteit. Maar zo’n multi- en intermodaliteit vereisen goede verbindingen, een betere integratie van dienstregelingen, ticketing en tarieven, een continue, efficiënte en betrouwbare logistieke keten, … Aan de overheden om een gemeenschappelijke, geïntegreerde visie op de mobiliteit en intermodaliteit uit te werken.
3. We moeten ten slotte onze mentaliteit aanpassen. Voor alternatieve vervoersmiddelen kiezen als dat de best haalbare oplossing is.  Het is aan elk van ons, ondernemingen, burgers, bevoegde overheden, om de ‘mindshift’ te maken. 

Laat het duidelijk zijn, duurzame mobiliteit is geen illusie of sciencefiction. Het wordt een realistisch, haalbaar verhaal als iedereen bereid is zijn rol te spelen. Elke stap in de juiste richting, is een goede stap. Voor ons klimaat, onze economie, onze welvaart, … voor ieders welzijn.