Het staalbedrijf investeert meer dan een miljard in de verduurzaming van de fabriek. Bijvoorbeeld om meer schroot te kunnen verwerken in zijn productieproces, emissies te verminderen door fossiele koolstof te vervangen door onrecycleerbaar houtafval, restwarmte maximaal te recupereren en in te zetten op elektrificatie. Een mooi staaltje van hun kunnen, zijn de vier bioreactoren waarmee afvalgassen van de hoogovens worden omgezet in biobrandstof. Goed voor 80 miljoen liter duurzame ethanol per jaar. Maar behalve de gedrevenheid van de staalreus om minder CO₂ uit te stoten en tegen 2050 zelfs koolstofneutraal te worden, leerden we ook hoe moeilijk het is om tot dergelijke immense investeringen over te gaan in een klimaat van rechtsonzekerheid.

First things first

Volgende week start in Egypte de COP27, de 27e klimaatconferentie van de Verenigde Naties. En kijk, her en der klinkt het weer dat Europa nog meer zou moeten doen. Is men dan al vergeten dat de Europese Unie in juni 2021 besliste om tegen 2030 de emissies te reduceren met 55% en tegen 2050 het eerste klimaatneutrale continent te zijn? Toen al nam Europa, opnieuw, het voortouw met zijn klimaatbeleid en geldt zijn ambitie als voorbeeld voor de rest van de wereld. 

De Europese doelstellingen zijn ambitieus ... maar wat moet er nog gebeuren om de andere landen in de wereld te doen volgen? Dat is de vraag die vandaag centraal moet staan. Dat het Europa menens is blijkt alvast uit de feiten. De gesprekken over het ‘Fit for 55’-pakket komen op kruissnelheid, goed voor 20 beleidsvoorstellen die de reductiedoelstelling van 55% voor broeikasgassen tegen 2030 in de praktijk moeten brengen.

Laat ons dus het paard niet achter de wagen spannen, maar focussen op de invoering van die maatregelen. First things first. Het is immers voor niemand werkbaar, en al zeker niet voor de industriële wereld, dat doelstellingen, termijnen en regels om de haverklap veranderen. Integendeel, het ondermijnt de rechtszekerheid en dus ook de appetijt om te investeren in nieuwe of aangepaste processen en modellen.

“Zonder rechtszekerheid en innovatie kunnen we de klimaatambities nooit hardmaken”
 

Industrie ondersteunt transitie

De roep naar extra inspanningen door de industrie maakt duidelijk dat heel wat mensen ‘industrie’ nog altijd associëren met ‘vervuilers’. In een ver verleden was dat wellicht terecht, maar vandaag doet de moderne industrie meer dan ooit inspanningen en investeringen om haar energieverbruik en emissies te minimaliseren om zo een negatieve impact op het milieu, de omgeving en het klimaat te verminderen. Zo realiseerden bijvoorbeeld de ETS-bedrijven tussen 2005 en 2020 op Europees niveau een emissiereductie van de broeikasgassen met 43%. Zoals het bezoek aan ArcelorMittal ons leerde, is de maakindustrie intrinsiek gemotiveerd om de noodzakelijke energietransitie te (helpen) realiseren. In ruil vraagt ze wel duidelijke spelregels van de overheid. Het succes van de energietransitie is immers recht evenredig met de rechtszekerheid. 

Rechtszekerheid is must

Ik herhaal daarom nogmaals mijn oproep van enkele maanden terug: beste overheid, zorg voor een regelgeving die onze energiebevoorradingszekerheid en de beschikbaarheid van voldoende koolstofarme en -neutrale vloeibare en gasvormige brandstoffen garandeert tegen competitieve prijzen. Laat projecten als de hoogspanningsverbindingen ‘Ventilus’ en ‘Boucle du Hainaut’ niet verzanden. Maak werk van een ambitieuze, geïntegreerde en haalbare toekomstvisie voor onze energienetwerken en koofstofcirculaire economie. Weet ten slotte dat transitie gelijkstaat met innovatie. Bouw de steunmechanismen niet af, integendeel, versterk ze nog. Want zonder innovatie zullen we de klimaatambities nooit hard kunnen maken, hoe luid de buitenwereld ook roept.