Volgens de wetgevende procedure in Europa mag het Europees Parlement haar mening en ideeën geven over de voorstellen die de Europese Commissie heeft bekendgemaakt. Dat doet ze via de opmaak van een rapport in een van haar commissies. Zodra een rapport klaar en goedgekeurd is door de commissie wordt het ter goedkeuring voorgelegd aan het volledige parlement. 

Zo verloopt het dus ook voor de twintig beleidsvoorstellen uit het ‘Fit for 55’-pakket van de Europese Commissie. De ENVI-commissie stelde zo de rapporten op over het ETS- en CBAM-voorstel. Op 8 juni werden die rapporten al eens voorgelegd aan de plenaire vergadering, maar toen was er geen meerderheid om ze goed te keuren (zie in dit artikel: Geen eensgezindheid over Europees klimaatpakket). Na besprekingen tussen de verschillende fracties in het parlement vond op 22 juni een nieuwe stemming plaats. Daarbij kregen beide rapporten wel een meerderheid van de stemmen. 

Gratis uitstootrechten voor export

De Europese Commissie stelt voor om de gratis uitstootrechten voor de vijf sectoren die onder CBAM zullen vallen (ijzer en staal, aluminium, cement, meststoffen en elektriciteit) volledig te laten verdwijnen. Het Europees Parlement vraagt nu om de gratis uitstootrechten toch te behouden voor dat deel van de Europese productie dat geëxporteerd zal worden. Dat is helemaal in lijn met wat het VBO vraagt. Het behoud van gratis uitstootrechten is belangrijk om ervoor te zorgen dat de export geen concurrentieel nadeel ondervindt. Daarnaast stelt het parlement echter ook voor om vanaf 2030 het CBAM uit te breiden naar alle ETS-sectoren. Daarvoor zijn we geen vragende partij. 

Uitfaseren gratis uitstootrechten

De Europese Commissie stelt voor om de uitstootrechten over een periode van 10 jaar, van 2026 tot 2035, te laten verdwijnen. In haar rapport brengt de ENVI-commissie dat met een periode van 2027 tot 2032 terug tot vijf jaar. Positief aan dat voorstel is dat daarmee de proefperiode voor het CBAM, die heel belangrijk is om eventuele kinderziekten tijdig te ontdekken en weg te werken, één jaar langer duurt. Nadeel is dan weer dat de afbouw drie jaar eerder afloopt. Maar 2032 is toch ruim beter dan 2030, zoals de ENVI-commissie eerder voorstelde. 

ETS en ETS BRT

Naast het bestaande ETS-systeem wil het Europees Parlement een ETS-systeem invoeren voor de emissies uit de gebouwen- en mobiliteitssector (ETS BRT). Het opnemen van die emissies in het bestaande ETS-systeem, zoals de commissie voorstelt, is volgens het VBO absoluut geen goed idee. Het voorstel van het parlement is daarentegen goed. Wat ook werd goedgekeurd is de beperkte verhoging van de reductiedoelstelling voor de ETS-sector van 61% naar 63%. Het parlement is dus van mening dat de ETS-bedrijven nogmaals bijkomende inspanningen moeten leveren.

Foto ©belga