EU-minimumbelasting herbevestigt minimumbijdrage grote ondernemingen
Op 12 december 2022 bereikten de Europese ministers van Financiën een akkoord over de implementatie van een wettelijk kader dat op een gecoördineerde manier een minimale effectieve belasting van 15 procent op bedrijfswinsten voor grote groepen van ondernemingen (vanaf 750 miljoen euro wereldwijde omzet) in Europa moet verzekeren. De volgende stap is de implementatie van de richtlijn in Belgische wetgeving, maar vaststaat dat die vanaf 31 december 2023 een feit zal zijn.
Een precedent voor België?
Niet echt: in het kader van de hervorming van de vennootschapsbelasting werd sinds 2018 een minimale belastbare basis gevestigd (fiscale korf) die het gebruik van niet-gebruikte aftrekken (o.a. overgedragen aftrek innovatie-inkomsten en -verliezen) voor alle ondernemingen beperkte tot 70 procent van het bedrag boven 1 miljoen euro. Bij de begrotingsopmaak voor 2023-2024 werd bovendien beslist om de korf tijdelijk te verlagen tot 40 procent totdat de EU-minimumbelasting wordt ingevoerd. Merk op dat daarna beide systemen naast elkaar zullen bestaan. Om dubbele toepassing te voorkomen moet die verlaging daarom zo snel mogelijk ongedaan worden gemaakt.
Ook in het kader van het BEPS-actieplan werden sinds 2016 initiatieven genomen die de fiscaliteit in een strakker harnas plaatsen. De uitkomsten daarvan worden slechts mondjesmaat weergegeven in de OESO-statistieken (beschikbaar tot 2018). De impact van de introductie van een minimumbelasting blijft daarom onzeker en noodzaakt tot betrouwbare impactstudies (zie ook hoorzitting in de Kamer van vorig jaar).
Nood aan aangepaste complianceregeling voor groepen
Wat wel vaststaat is dat opnieuw een administratieve last wordt gecreëerd voor grote groepen. Gezien de bestaande maatregelen (de BEPS-initiatieven) is gold-plating daarom compleet uit den boze. Bovendien ontbreken in de gecoördineerde aanpak initiatieven die compliance faciliteren (safe harbours) en die geschillen tussen ondernemingen en lidstaten (en tussen hen onderling) efficiënt beslechten. Wat compliance betreft, zijn de lidstaten op OESO-niveau nog zeer actief bezig, concrete voorstellen van vereenvoudiging worden in 2023 verwacht en worden best op Belgisch niveau ingevoerd.
Om de toenemende complexiteit voor grote groepen de baas te zijn – en om rekening te houden met hun interne processen – is de tijd dan ook rijp om aparte termijnen voor grote groepen te voorzien net zoals recentelijk werd gedaan door de fiscus. Het Europese voorstel is in dat opzicht interessant: een indientermijn tot 15 maanden na het einde van het betreffende jaar.
Dromen van nieuw toekomstgericht beleid?
De minimumbelasting beperkt de fiscale beleidsruimte om sociale en economische welvaart in België te bevorderen. Dat betekent niet dat alle instrumenten (waaronder die voor O&O en innovatie) overboord moeten worden gegooid, er is bovendien de mogelijkheid met qualified refundable tax credits maatregelen te nemen die aan de internationale regels voldoen.
Het is tijd om opnieuw oog te hebben voor competitiviteit. Laat ons niet naïef zijn en blijven werken aan positieve maatregelen die investeringen in de strijd tegen de uitdagingen (bv. de veroudering, de energiecrisis en de klimaatverandering) van vandaag en morgen ondersteunen.
Foto ©belga
