Het Koninklijk Besluit tot uitvoering van de wet van 12 mei 2014 betreffende de erkenning van de mantelzorger en de toekenning van sociale rechten aan de mantelzorger van 16 juni 2020 zorgt enerzijds voor een algemene erkenning voor mantelzorgers en anderzijds voor een specifieke erkenning op basis waarvan sociale rechten en mantelzorgverlof kunnen worden toegekend. 

De ziekenfondsen verstrekken beide types van erkenning op basis van een aanvraag. Ze controleren eveneens de voorwaarden waaraan de gerechtigden moeten voldoen om die erkenning te krijgen. Enkel op basis van de specifieke erkenning als mantelzorger kan de werknemer een verlofaanvraag indienen bij de werkgever.

Per geholpen persoon kan de mantelzorger, met het akkoord van de geholpen persoon of zijn wettelijke vertegenwoordiger, een erkenningsaanvraag indienen. Dat gebeurt door middel van een verklaring op erewoord bij het ziekenfonds van de mantelzorger. Een model van verklaring op erewoord werd als bijlage bij het koninklijk besluit van 16 juni 2020 gevoegd. Voor de specifieke erkenning is vereist dat de mantelzorger in de verklaring op erewoord vermeldt dat hij minstens 50 uur per maand of 600 uur per jaar bijstand en hulp verleent. De tijd die besteed wordt aan de opleiding en ondersteuning van de mantelzorger wordt mee in rekening genomen. 

VBO - Het VBO erkent en onderschrijft de belangrijke maatschappelijke rol van mantelzorgers, maar betreurt de invoering van dit extra verlof. Het feit dat een erkenningsaanvraag als mantelzorger voor het toekennen van het mantelzorgverlof vanaf 1 september mogelijk zal zijn, zal de relance van onze economie er niet gemakkelijker op maken. We hebben alle krachten nodig.