Hervormingen moeten ondernemingsklimaat voeden, niet andersom
De maand maart dient zich aan als een groot federaal examen. De regering zal zich buigen over een rist hervormingen: pensioenen, arbeidsmarkt, begroting, fiscaliteit en … ook de laatste loodjes in de Engie-deal omtrent de verlenging van sommige nucleaire reactoren moeten nog worden afgeklopt. Wij hopen alvast op grondig doordachte en evenwichtige hervormingen die het ondernemingsklimaat – en dus de welvaart van het land – ten goede komen.
Grondig en evenwichtig. Twee sleutelwoorden die ik op dit moment vaker niet dan wel herken in de veelvuldige ballonnetjes die de politici oplaten. Nochtans zijn ze in het huidige economisch klimaat uiterst belangrijk voor het vertrouwen en de slagkracht van onze ondernemingen. Want laat ons duidelijk zijn, hoewel de inflatie over zijn piek heen is, is de crisis is nog lang niet voorbij. Veel bedrijven beginnen nu pas de echte impact van de kostentsunami, aangedreven door de 11% loonindexering en de hoge nieuwe energiecontracten, te voelen. Werkingsbudgetten komen zwaar onder druk en de investeringsappetijt slinkt.
Bedrijven zijn geen brandweerlui van wacht
Je zou dus verwachten dat een hervorming de balans zoekt en vindt tussen de haalbaarheid van maatregelen voor álle betrokken partijen – let op de klemtoon. Niet dus. Een opvallend kwalijke trend bij de huidige hervormingsvoorstellen lijkt wel dat voor elk probleem de oplossing te vinden is in het beboeten van bedrijven: Zijn er te veel langdurig zieken? Financiële sanctie voor het bedrijf. Verlies van vakantiedagen door corona? Hogere werkgeversbijdrage om de kost te dekken. Deze week nog waren de hervormingsvoorstellen van pensioenminister Karine Lalieux in datzelfde bedje ziek: te weinig 60-plussers in dienst? Boete! Intussen blijft men ver weg van structurele oplossingen voor structurele problemen.
Structurele problemen los je niet op door eenzijdig platte bijdragen te vragen. Dat verandert niets aan het fundament van het probleem. Daarenboven ontmoedig je op die manier elke vorm van ondernemerschap. Men kan bedrijven niet blijven inzetten als de brandweerlui van wacht om elk brandje binnen elk domein te blussen. Het effect zal averechts zijn.
“Structureel hervormen doe je niet door eenzijdig platte bijdragen ten laste van bedrijven op te leggen”
Hervorm grondig zonder bedrijven als loutere financier te beschouwen
Laat dit dan ook een oproep zijn aan alle beleidsmakers die zich op dit moment voorbereiden op het examen in maart. Ongeacht het beleidsdomein, zet in op een hervorming ten gronde en pak de problemen bij de wortels aan. Betrek bedrijven in het verhaal als partner en ‘driver for change’, en beschouw ze niet louter als lapmiddel of financier.