Allereerst zijn er de energiekosten die de pan uit blijven swingen en daarbovenop zorgt de automatische loonindexering ervoor dat Belgische bedrijven veel meer dan andere EU-bedrijven naast een energieprobleem ook een competitiviteitsprobleem aan het opbouwen zijn. We zien de loonkostenhandicap ten opzichte van onze buurlanden toenemen tot 15 à 16% in 2023, wat betekent dat onze concurrentiekracht op twee jaar tijd met 4 à 5% zal zijn verslechterd. 

De sterke stijging van de energiekosten is een enorm probleem voor de maakindustrie en bijgevolg voor de Belgische economie in haar geheel. Bedrijven stellen zware investeringen uit en meerdere ondernemingen hebben zelfs hun productie al stopgezet of plannen dat te doen. Door de torenhoge energieprijzen is het immers niet langer rendabel om bepaalde grondstoffen en producten te vervaardigen, wat een weerslag heeft op de hele keten.

Globale aanpak nodig

Belgische bedrijven maken een zware crisis mee, maar er is nog perspectief, een weg vooruit. Daarom hebben wij als grootste werkgeversorganisatie van het land alvast een globale aanpak met een reeks concrete maatregelen uitgewerkt en voorgelegd aan de regering. De huidige energiecrisis kan immers niet worden opgelost met één maatregel, maar vereist een globale, samenhangende aanpak met maatregelen op korte, middellange en lange termijn die de energieprijs doet dalen, die heffingen verlaagt, die marktmechanismes op EU-niveau aanpast, en die ook ons eigen energieverbruik doet afnemen.

Het volledige plan leest u hier.

Tijdens het onderhoud op 5 september met de premier en de minister-presidenten van ons land omtrent de penibele economische situatie hebben we nog eens kunnen benadrukken dat er krachtige en dringende maatregelen nodig zijn ter ondersteuning van ondernemingen die door de energiecrisis in moeilijkheden verkeren.

De verlaging van de accijnzen op energieproducten, de herziening van het prijsvormingssysteem voor gas en elektriciteit, het vrijgeven van CO₂-quota van de Europese MSR-reserve of tijdelijke werkloosheid, het zijn allemaal oplossingen die we met de regering hebben besproken. Verder hebben we ook gehamerd op het feit dat Europa en de lidstaten op korte termijn met Noorwegen onderhandelingen moet opstarten om kortingen op de gasprijzen te krijgen.

Sociale partners kunnen belangrijke rol spelen

Als alle actoren hun verantwoordelijkheid opnemen, dan kan er een framework worden gemaakt binnen de Groep van Tien waarin wordt aangegeven hoe de torenhoge loonkosten kunnen worden teruggedrongen, hoe de welvaartsenveloppe kan dienen om energiearmoede te bestrijden en hoe de arbeidsmarkt verder kan worden hervormd.

Ons pleidooi is duidelijk: bereid het terrein voor. Laat ons een globaal akkoord bereiken dat de lasten van deze crisis verdeelt over alle actoren in dit land. Want in januari moeten meer dan 50.000 bedrijven een indexering doorvoeren die hun loonkosten met 10 procent doet stijgen, en als we niets doen, loopt het gegarandeerd grondig mis.

Oplossingen vindt men aan de onderhandelingstafel

Het recente dreigement van de vakbonden om te staken, terwijl het water bij bedrijven aan de lippen staat, geeft in deze context geen blijk van realiteitszin en is mijns inziens dan ook volledig misplaatst. Er is nog geen enkele job gecreëerd door middel van een staking, enkel praten aan de onderhandelingstafel leidt tot resultaten.

De tunnel is op dit moment bijzonder donker maar met leiderschap, verantwoordelijkheidszin en doortastend ingrijpen is er wel degelijk licht aan het einde. Dat betekent wel dat we nu oplossingen moeten vinden en krachtig moeten optreden, anders schieten we onszelf in de voet.