Van relance naar transformatie
Vorig jaar rond deze tijd kopte onze IMPACT-nieuwsbrief: ‘Now or never’. Ons land snakte naar een volwaardige regering die met een brede, gedragen visie een ambitieus relanceplan op tafel kon leggen om onze maatschappij en economie door en uit de coronacrisis te loodsen. Vandaag hebben we het COVID-19-virus relatief onder controle en komen andere, ook ingrijpende dossiers, weer op tafel. Met de politiek is het als in de zorgsector, niet-levensnoodzakelijke behandelingen krijgen opnieuw de aandacht die ze verdienen. Bij iedereen groeit het besef dat onze economie nog een tijd zal moeten revalideren.
Met de formele bevestiging van de loonnorm in een koninklijk besluit legde de regering vorige week een noodzakelijk fundament richting herstel. Het vrijwaart de concurrentiekracht van de bedrijven en biedt meer armslag om na een jaar van stilstand en achteruitgang een broodnodige inhaalbeweging te maken. Maar één ooievaar maakt nog geen zomer. De stijgende inflatie loert om de hoek en kan de loonkosten via de automatische indexering alsnog laten ontsporen en het fragiele concurrentiekrachtherstel onderuithalen.
Hard labeur
Dankzij de loonnorm, het recente sociaal akkoord en het Belgische investeringsplan kan ons land weer aanknopen met economische groei. De revalidatie is ingezet, maar er zijn nog veel inspanningen – lees hervormingen – nodig vooraleer we weer zullen kunnen lopen. Denk aan het pensioenbeleid. Ondanks de verschillende bijsturingen blijft de houdbaarheid ervan op lange termijn een pijnpunt. Tegelijk neemt het tekort aan actief talent op de arbeidsmarkt niet af. De ‘skills’-mismatch tussen vraag en aanbod is niet verdwenen, net zomin als de roep van zowel werkgevers als werknemers naar meer flexibele inzetbaarheid. De regering legt de lat hoog – een werkzaamheidsgraad van 80% tegen 2030. Wij ook. Dat zal blijken uit de actieplannen die we dit najaar op de werkgelegenheidsconferentie zullen voorleggen. Arbeidsmobiliteit en levenslang leren vormen daarin twee speerpunten.
Trouwens, een hogere werkzaamheidsgraad heeft ook een rechtstreeks effect op de sanering van onze overheidsfinanciën. En dat brengt ons naadloos bij de begroting. Het wordt hard labeur om tot een voor alle stakeholders aanvaardbaar begrotingsevenwicht te komen. Idem dito voor het energiebeleid waar door de kernuitstap de energiekosten sneller stijgen en de bevoorradingszekerheid dreigend rood knippert.
Systemische oplossingen
Wie de optelsom maakt, kan niet anders dan vaststellen dat de nv België er niet komt met een herstelbeleid alleen, maar meer dan ooit nood heeft aan een geïntegreerd transformatieplan. Systeemdossiers, zoals energie, relance, pensioenen en arbeidsmarkt – en dan vergeet ik er nog een paar – vragen om systemische oplossingen waar alle politieke en socio-economische actoren hun schouders onderzetten.
“De nv België komt er niet met alleen een herstelbeleid”
Het vergt visie, leiderschap en ‘culot’ om in een context met meer onzekerheden dan zekerheden de juiste knopen door te hakken in het belang van de welvaart voor iedereen. Om echt waarde te creëren voor de maatschappij en niemand achter te laten.
We blijven geloven in de kracht van de samenwerking, in het doorzettingsvermogen dat we de afgelopen jaren met zijn allen hebben getoond. En die spirit hebben we vandaag, met de watersnood die ons land teistert, meer dan ooit nodig. We dachten het wat rustiger aan te kunnen doen na opnieuw een veeleisend jaar, maar het noodlot besliste daar anders over. Samen met het Rode Kruis roepen we iedereen op om solidair te zijn en helpende handen te reiken aan de vele slachtoffers.
Onze IMPACT verschijnt vier weken niet, maar onze medewerkers blijven op post. Probeer alsnog voldoende rust in te bouwen. Laad de batterijen tijdig op, want de weg naar het herstel en de transformatie is nog lang.
