> Lees ons volledige dossier Impact coronavirus (COVID-19) op ondernemingen

1. Generieke gids om de verspreiding van COVID-19 op het werk tegen te gaan
2. Telewerk in tijden van corona
3. FAQ rond telewerken en arbeidsorganisatie

1. Generieke gids om de verspreiding van COVID-19 op het werk tegen te gaan

UPDATE 07/03/2022

Er werd een nieuwe versie van de ‘Generieke gids: veilig werken tijdens een epidemie of en pandemie’ gepubliceerd.

Deze nieuwste versie van de Generieke gids is een afgeleide van de gids waarvan de eerste editie verscheen in volle coronapandemie en werd nu herwerkt tot een instrument dat ook in de toekomst kan ingezet worden bij een gezondheidscrisis.

De Generieke gids biedt ondernemingen handvatten zodat ze adequaat kunnen reageren wanneer de bevoegde overheid een epidemische noodsituatie afkondigt bij een ernstige maatschappelijke bedreiging.

De gids steunt op een aanpak in drie fasen, met preventiemaatregelen die variëren in functie van de ernst van de epidemie of pandemie in de onderneming en in de samenleving.

2. Telewerk in tijden van corona

UPDATE 07/03/2022 – Telewerk niet langer aanbevolen.

3. FAQ rond telewerken en arbeidsorganisatie

Hieronder vindt u antwoorden op de meest gestelde vragen.

Wat als uw werknemer niet wil komen werken uit schrik voor besmetting (op het werk, of door het nemen van het openbaar vervoer) maar niet ziek is en er geen andere redenen voorhanden zijn die de uitvoering van het werk onmogelijk maken?

In geval van quarantaine is de werkgever niet gehouden tot de betaling van het gewaarborgd loon.

Vermits de uitvoering van het werk niet onmogelijk is, is dat geen overmacht.

De werkgever kan in overleg met de werknemer, indien dat mogelijk is, beslissen om het werk tijdelijk anders te organiseren, bv. door te telewerken.

Indien dat niet mogelijk is, zal de werknemer dan ook ofwel betaalde vakantie moeten nemen ofwel verlof om dwingende redenen (max. 10 dagen per jaar).

Wat als een werknemer niet kan komen werken omdat hij in quarantaine is geplaatst door de overheid of omdat hij niet terug naar huis kan keren wegens een vliegverbod of annulering van zijn terugvlucht?   

Een werknemer met vakantie of na de beëindiging van een opdracht om professionele redenen in het buitenland, die daar ‘vastzit’ als gevolg van een vliegverbod of annulering van zijn terugvlucht, kan het bestaan van overmacht inroepen waardoor de werkhervatting verhinderd wordt. Hetzelfde geldt wanneer de werknemer in quarantaine wordt geplaatst.

In geval van quarantaine is de werkgever niet gehouden tot de betaling van het gewaarborgd loon.

Op grond van het bijzondere-machtenbesluit 37 hebben de sociale partners in samenwerking met de bevoegde ministers een quarantaineattest uitgewerkt. In geval van vermoeden van besmetting moet (bij kleurencode rood) of kan (bij kleurencode oranje) de werknemer zich aanmelden bij de huisarts. Indien de huisarts geen besmetting vaststelt, maar wel een risico op besmetting vermoedt of indien de arts een besmetting vaststelt zonder dat er zich symptomen voordoen, schrijft de arts een quarantainegetuigschrift. Indien er thuiswerk mogelijk is, kunnen werknemer en werkgever overeenkomen dat er tijdens de periode van quarantaine verder wordt thuisgewerkt. Indien er geen thuiswerk mogelijk is, kan de werkgever op grond van dit quarantaineattest de werknemer tijdelijk werkloos stellen. De werknemer ontvangt een tijdelijke werkloosheidsuitkering. Deze regels gelden ook indien de quarantaine van de werknemer niet wordt opgelegd door de arts, maar door de overheid.

De werkgever heeft de verplichting om als een goede huisvader te waken over zijn onderneming en de gezondheid van alle werknemers. Indien de werkgever vermoedt dat er zich een besmetting voordoet, kan hij een werknemer vragen om de werkplaats te verlaten.

Voor meer informatie: lees de brochure ‘Zorg voor uw medewerkers die de grens overgaan’ van het VBO, waarin praktische aanbevelingen staan met betrekking tot reizen naar het buitenland.

Mag de werkgever een werknemer verplichten thuis te blijven als hij vermoedt dat de werknemer besmet is?

De werkgever kan de toegang tot de werkvloer niet weigeren op basis van vermoedens. De werkgever kan de werknemer wel vragen om zich, met het oog op de veiligheid van de collega’s, te laten onderzoeken, maar die is niet verplicht daarop in te gaan.

Om het risico op besmetting te verkleinen, kunt u wel in overleg met de werknemer beslissen om het werk tijdelijk anders te organiseren, indien mogelijk, bv. door te telewerken.

Wat als de werknemer inroept dat hij bij zijn kinderen moet blijven omdat er geen opvang is voor de kinderen? 

In principe blijven de scholen open en wordt er in opvang voorzien. Ook de crèches blijven open.

Normaliter kan men dus geen gebrek aan kinderopvang inroepen om tijdelijk werkloos wegens overmacht te worden gesteld.

Enkel indien duidelijk wordt aangetoond dat er toch geen opvang was (de school zou bijvoorbeeld materieel niet in staat zijn om daarin te voorzien) en de ouder geen enkel alternatief heeft (geen telewerk mogelijk, geen corona-ouderschapsverlof mogelijk de partner kan niet inspringen, enkel de grootouders of andere personen van gevorderde leeftijd zouden kunnen inspringen), kan tijdelijke werkloosheid wegens overmacht worden gevraagd.

In de andere gevallen zal de werknemer gebruik moeten maken van de verloven waarop hij/zij recht heeft.

Hoe zit het met de dekking van een ongeval tijdens de duur van het telewerk?

Een telewerker is gedekt door de arbeidsongevallenverzekering als het ongeval zich voordoet tijdens en door het feit van de uitvoering van zijn arbeidsovereenkomst. Hij moet dus onder het gezag van zijn werkgever staan en zijn arbeidsovereenkomst aan het uitvoeren zijn op het moment van het ongeval. Er is een schriftelijk document vereist (in gelijk welke vorm) dat de werknemer toestaat om telewerk te verrichten. Dat moet ook de plaats vermelden waar het telewerk wordt verricht (wordt er geen plaats vermeld, dan geldt het vermoeden van arbeidsongeval voor de woonplaats of voor de plaats(en) waar het telewerk gewoonlijk wordt uitgevoerd), evenals het uurrooster van het telewerk (wordt dat niet vermeld, dan geldt het vermoeden van arbeidsongeval tijdens de werkuren die de telewerker zou moeten presteren indien hij in de lokalen van de werkgever zou zijn tewerkgesteld). Ook zonder schriftelijk document geldt de dekking, maar dan moet de telewerker aantonen dat het ongeval zich voordeed tijdens en door het feit van de uitvoering van zijn arbeidsovereenkomst.

De telewerker is ook gedekt op de weg van zijn woonplaats naar de school of opvangplaats van zijn kinderen en omgekeerd, alsook op de weg van zijn woonplaats naar de plaats waar hij zijn eetmaal neemt of het zich aanschaft en omgekeerd (dezelfde regels als voor de werknemer in de onderneming). Een arbeidsongeval moet, om als dusdanig te worden beschouwd, zich voordoen in het kader van de arbeidsovereenkomst. Een medewerker die op zijn dak klimt, is dus niet gedekt.

Een ongeval moet bij voorkeur onmiddellijk bij de werkgever worden aangegeven.